Wszystko wskazuje na to, że nowy rząd stworzy Koalicja Obywatelska z Trzecią Drogą i być może Lewicą. Będzie to wyjątkowo egzotyczna koalicja rządząca.
Ktoś powie, że to już było i przecież PO i PSL już razem rządziły 8 lat temu. Oczywiście, że tak, ale wówczas były to tylko PO i PSL. 8 lat temu Platforma Obywatelska była partią, która łączyła chrześcijańską demokrację z konserwatywnym liberalizmem, a PSL było partią ludową. Dziś obie te partie tkwią w szerszych koalicjach, a ich idee mocno ewoluowały.
Nowy dziwny rząd
Aby pokazać, jak „dziwna” będzie nowa rządząca koalicja, należy rozebrać jej poszczególne człony, które również są koalicjami, na części pierwsze.
Koalicja Obywatelska
Do Koalicji Obywatelskiej (KO) należą:
- Platforma Obywatelska – dziś to partia skrajnie centrowa i silnie prounijna. Niewiele zostało z konserwatywno-liberalnych korzeni partii Donalda Tuska (dzisiejsza PO popiera socjal, ma w programie związki partnerskie i aborcję do 12 tyg. ciąży). Dziś PO jest typową chrześcijańską demokracją w stylu Europy Zachodniej (zresztą sam Tusk przewodził ChaDekom w UE) z cechami partii populistycznej (dostosowującej program do opinii publicznej – np. staje się „antyimigrancka”, gdy opinia publiczna tego oczekuje);
- Nowoczesna – partia, która miała być liberalną światopoglądowo odpowiedzią na Konfederację. Teoretycznie Nowoczesna jest partią liberalną gospodarczo i światopoglądowo, choć w praktyce popierała tzw. „rozdawnictwo socjalne” PiS-u;
- Zieloni – to typowa partia z nurtu zachodniej młodej lewicy. Zieloni popierają daleko posuniętą opiekę socjalną (tzw. państwo opiekuńcze), co teoretycznie kłóci się z programem Nowoczesnej, która również jest w KO. Światopoglądowo cechuje ich radykalny ekologizm i feminizm.
- Inicjatywa Polska – partia Barbary Nowackiej to również partia lewicowa. Pod względem programu gospodarczego Inicjatywa Polska jest radykalniejsza niż PiS, jeśli chodzi o państwową opiekę socjalną. Ideologicznie iPL jest przede wszystkim partią feministyczną.
- Agrounia – i na koniec prawdziwa „bomba”. Partia, która praktycznie w ogóle tu nie pasuje. Agrounia jest ideologicznie trochę taką rolniczą Konfederacją – partia jest konserwatywna i raczej nie ma mowy, że będzie popierać postulaty feministyczne lub LGBT. Agrounia m.in. z jeszcze większą zapalczywością od Konfederacji broniła przemysłu futrzarskiego. Gospodarczo natomiast Agrounia reprezentuje agraryzm (nurt, dla którego rolnictwo jest najważniejszą częścią gospodarki) i narodową lewicę – nurt łączący postulaty narodowe z socjalnymi.
Trzecia Droga
Do Trzeciej Drogi należą:
- Polska 2050 – Partia Szymona Hołowni łączy chrześcijańską demokrację (w wersji bardziej konserwatywnej niż Platforma Obywatelska), zielony konserwatyzm (połączenie ideologii konserwatywnej z ekologią) i prounijność. Polska 2050 może np. zablokować projekt KO ws. wprowadzenia aborcji do 12 tyg. ciąży (partia Hołowni jest za przywróceniem tzw. kompromisu aborcyjnego). Gospodarczo Polska 2050 jest stosunkowo liberalna (głosowali np. przeciwko 800+).
- Polskie Stronnictwo Ludowe – PSL to najstarsza polska partia polityczna. Ludowcy, jak sama nazwa wskazuje, reprezentują agraryzm. Program PSL teoretycznie jest sprzeczny nawet z Polską 2050 (choćby kwestie prozwierzęce, które są ważne dla Polski 2050). Światopoglądowo PSL to partia stosunkowo konserwatywna (np. antyaborcyjna, choć Trzecia Droga w programie ma powrót do kompromisu aborcyjnego). Gospodarczo ludowcy reprezentują ordoliberalizm, czyli połączenie liberalizmu z katolicką nauką społeczną.
- Centrum dla Polski – centroprawicowa partia, którą utworzyli byli członkowie Platformy Obywatelskiej, którzy nie zgadzali się ze skrętem tej partii w lewo. Światopoglądowa CdP jest konserwatywne, a gospodarczo liberalne.
- Unia Europejskich Demokratów – centroprawicowa partia, praktycznie bliźniacza dla Centrum dla Polski, którą stworzyli byli konserwatywni politycy Platformy Obywatelskiej, którzy zostali usunięci z tej partii.
Lewica
Do Lewicy należą:
- Nowa Lewica: Nowa Lewica to połączenie postkomunistycznej SLD (partii, która wyrosła z rządzącej w czasie komuny PZPR) i postępowo lewicowej (walczącej o prawa osób LGBT, prawa kobiet, ekologię etc.) Wiosny Roberta Biedronia. Ideologicznie Nową Lewicę charakteryzuje antyklerykalizm i feminizm. Gospodarczo Nowa Lewica reprezentuje państwo opiekuńcze, czyli m.in. rozbudowany socjal.
- Razem: partia Adriana Zandberga reprezentuje socjalizm demokratyczny, czyli ideę wprowadzenia socjalizmu nie poprzez rewolucję (jak w klasycznym socjalizmie), ale poprzez zmiany wprowadzane demokratycznie.
- Polska Partia Socjalistyczna – PPS to partia, która odwołuje się do tradycji Polskiej Partii Socjalistycznej Józefa Piłsudskiego. PPS charakteryzuje socjalizm demokratyczny i antyklerykalizm.
- Unia Pracy – partia socjaldemokratyczny, która opowiada się za rozbudowanym socjalem i rozwojem państwa opiekuńczego.
- Socjaldemokracja Polska – partia utworzona przez część były polityków postkomunistycznego SLD. SP charakteryzuje socjalizm demokratyczny.
Dziwny rząd i duża rola prezydenta?
Jak widać – szykują nam się rządy bardzo egzotycznej koalicji. Wszystkie ustawy będą musiały być wynikiem ogromnego kompromisu.
A do tego wszystkiego dochodzi jeszcze prezydent, który będzie mógł sporo namieszać…:
SJ
Fot. The Doors / People Are Strange
Bardzo ciekawy artykuł!